Ziek zijn en vakantie

De combinatie van ziek zijn en vakantie is regelmatig een bron van discussie en roept in de praktijk de volgende vragen op:

• Hoe zit het met de opbouw van vakantiedagen van een zieke werknemer?
• Wanneer mag en kan een zieke werknemer vakantiedagen opnemen?
• Wanneer gelden ziektedagen als vakantiedagen?

Om maar met de eerste vraag te beginnen: zieke werknemers bouwen tijdens de volledige periode van hun arbeidsongeschiktheid wettelijke vakantiedagen op.

Er is een verschil tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen. Volgens de wet heeft iedere werknemer recht op minimaal viermaal zijn arbeidsduur per week aan vakantiedagen. Een werknemer die vijf dagen per week werkt, heeft dus recht op minimaal 20 vakantiedagen. Dit minimum wordt ook wel aangeduid als de wettelijke vakantiedagen.

De meeste werknemers in Nederland hebben op grond van een cao of arbeidsovereenkomst recht op meer vakantiedagen dan het wettelijk minimum. Het aantal vakantiedagen dat boven het minimum uitstijgt worden de bovenwettelijke vakantiedagen genoemd. Een werknemer die vijf dagen per week werkt en 24 vakantiedagen per jaar heeft, heeft dus vier bovenwettelijke vakantiedagen.

Of een werknemer tijdens ziekte ook bovenwettelijke vakantiedagen opbouwt hangt af van de vraag of werkgever en werknemer hierover afspraken hebben gemaakt.

Rechtspraak

Een manager bij een ICT-bedrijf raakt langdurig arbeidsongeschikt als gevolg van een depressie. In het personeelshandboek is de volgende passage opgenomen:

“De arbeidsongeschikte werknemer bouwt voorts bovenwettelijke vakantiedagen op over het tijdvak van de laatste zes maanden waarin wegens arbeidsongeschiktheid geen arbeid werd verricht.”

De werknemer is ruim drie jaar arbeidsongeschikt als de kantonrechter de arbeidsovereenkomst ontbindt. De werknemer claimt over deze periode een bedrag van ruim € 11.000 euro aan vakantiedagen. Volgens hem is de bepaling in het personeelshandboek over de beperkte opbouw van bovenwettelijke vakantiedagen niet geldig.

Volgens de rechter gaat het in deze zaak onder meer om de vraag of de werkgever in het personeelshandboek mag afwijken van de hoofdregel dat een arbeidsongeschikte werknemer tijdens de volledige periode van arbeidsongeschiktheid vakantiedagen opbouwt. De rechter geeft aan dat de wettelijke vakantiedagen vervallen zes maanden na het jaar waarin deze vakantiedagen zijn opgebouwd. Voor wat betreft de bovenwettelijke vakantiedagen is de rechter van mening dat het werkgever is toegestaan om af te wijken van de vervaltermijn van vijf jaren die de wet voorschrijft.

Het is volgens de wet toegestaan om met een werknemer af te spreken dat ziektedagen worden beschouwd als vakantiedagen voor zover het gaat om bovenwettelijke vakantiedagen. In de praktijk wordt deze afspraak zelden of nooit gemaakt (artikel 7:637 BW).

Van een zieke werknemer wordt ook verwacht dat hij zijn vakantiedagen opneemt. Ook voor een zieke werknemer geldt dus de regel dat zijn wettelijke vakantiedagen automatisch vervallen zes maanden na het jaar waarin die dagen zijn opgebouwd. Stel dat een werknemer gedurende het hele jaar 2017 ziek is geweest. Deze werknemer werkt normaal gesproken vijf dagen per week en heeft dus recht op 20 wettelijke vakantiedagen per jaar. Als deze werknemer in 2017 geen vakantiedagen opneemt zullen zijn wettelijke vakantiedagen automatisch komen te vervallen op 1 juli 2018.

Alleen als een werknemer niet in staat is geweest om zijn wettelijke vakantiedagen op te nemen, komen deze vakantiedagen pas na vijf jaar te vervallen. Dit is alleen in uitzonderlijke situaties aan de orde. Het gaat dan bijvoorbeeld om de situatie dat de werkgever de werknemer niet in staat heeft gesteld om zijn minimale vakantiedagen op te nemen. Ook kan het gaan om de situatie dat de werknemer zo ziek of arbeidsongeschikt is (de werknemer ligt bijvoorbeeld in coma) dat van enige re-integratie geen sprake kon zijn.

Tip!

Bestel het boekje “De zieke werknemer”. Met dit boekje wordt je als werkgever of HR-professional stap voor stap begeleid bij alle onderdelen van het re-integratieproces en worden alle arbeidsrechtelijke spelregels op een begrijpelijke wijze uitgelegd. Voor meer informatie of direct bestellen klik hier.