Mag een werkgever een mondkapjesplicht opleggen aan zijn werknemers?

Maarten van Gelderen | 1 oktober 2020

Nu het kabinet een dringend advies heeft gegeven om een mondkapje te dragen in de zogenaamde publieke binnenruimtes (denk aan supermarkten, horeca, stations, gemeentehuizen, musea), vragen steeds meer werkgevers zich af of zij hun medewerkers kunnen verplichten om met een mondkapje om te werken.

In de uitzending van BNR Nieuwsradio van vanmorgen gaf ik bevestigend antwoord op deze vraag. Een werkgever heeft namelijk een wettelijk instructierecht als het gaat om voorschriften die ‘strekken ter bevordering van de goede orde in de onderneming’. Een werkgever kan op basis van dit instructierecht bijvoorbeeld kledingvoorschriften uitvaardigen of een rookverbod opleggen.

Natuurlijk is dit instructierecht van de werkgever niet onbeperkt. Het voorschrift moet redelijk zijn en mag niet in strijd zijn met algemeen verbindende voorschriften of bepalingen uit de arbeidsovereenkomst. Maar maakt het dan nog uit dat er vanuit het kabinet sprake is van een dringend advies en (nog) niet van een (wettelijke) verplichting?

Nee, op zich maakt dit voor de afweging die een werkgever moet maken niet zoveel uit. De werkgever moet namelijk zelf inschatten en bepalen of het opleggen van een mondkapjesplicht binnen zijn onderneming van belang is in het kader van het creëren van een veilige werkomgeving. Het feit dat het kabinet sterk aandringt op het gebruik van een mondkapje in alle publieke binnenruimten is natuurlijk wel een sterk argument voor werkgevers om van hun medewerkers te verlangen dat zij een mondkapje dragen.

Wat nu als een werknemer weigert om aan deze instructie gehoor te geven? Als de werknemer geen specifieke zwaarwegende bezwaren heeft (bijvoorbeeld van medische aard), dan ligt het voor de hand om de werknemer naar huis te sturen, hem of haar schriftelijk te waarschuwen en te melden dat de loonbetaling gestopt zal worden totdat de werknemer alsnog besluit om aan de instructie gehoor te geven.