3 misverstanden over het schrappen van de ontslagboete uit de NOW-regeling

Het laten vervallen van de zogenaamde ontslagboete in de tweede tranche van de NOW-regeling heeft in de media nogal wat stof doen opwaaien.

Met name de vakbonden en de oppositiepartijen aan de linkerzijde van het politieke spectrum gebruiken grote woorden om hun ongenoegen kenbaar te maken. Maar volgens de regeringspartijen en de werkgevers is deze maatregel onvermijdelijk om groter leed en een golf aan faillissementen te voorkomen.

In deze discussie spelen de emoties vaak hoog op en lijkt de realiteit nogal eens uit het oog verloren te worden. Daarom: drie misverstanden over het schrappen van de ontslagboete.

1. Werkgevers krijgen nu subsidie voor werknemers die zij willen ontslaan.
   Dit is onjuist. Alleen al de indiening van een ontslagaanvraag tijdens de subsidieperiode (die loopt van juni tot en met augustus 2020) heeft tot gevolg dat de werkgever geen loonkostensubsidie meer ontvangt voor de betreffende werknemer(s) ook al staan zij voorlopig nog wel op zijn payroll.

   Er is dus geen sprake van een situatie, zoals sommigen beweren, dat een werkgever met het schrappen van de ontslagboete loonkostensubsidie zou ontvangen voor ontslagen werknemers. Het tegendeel is het geval. De werknemers waarvoor in juni, juli of augustus 2020 ontslag wordt aangevraagd zullen hoogstwaarschijnlijk gedurende de subsidieperiode nog gewoon in dienst zijn, maar voor deze werknemers ontvangt de werkgever geen subsidie.

2. Er is nu geen enkele financiële drempel in de NOW-regeling meer voor werkgevers om werknemers te ontslaan.
   Ook dit klopt (meestal) niet. Wat veel werkgevers zich namelijk niet realiseren is dat zij bij ontslag van een of meer werknemers te maken krijgen met een onevenredig zware korting op hun totale NOW-subsidie.

   Dat zit zo. De NOW-subsidie bedraagt maximaal 90% van de loonkosten (grofweg het brutoloon met een opslag van 40%) bij een omzetverlies van 100%. Een werkgever met een omzetverlies van 50% heeft dus recht op een NOW-subsidie van 45%. Maar als er sprake is van ontslag wordt er een korting op de NOW-subsidie toegepast zonder rekening te houden met het percentage omzetverlies. In het bovenstaande voorbeeld betekent dit bijvoorbeeld dat een werkgever met een omzetverlies van 50% bij het ontslag van 1 medewerker geconfronteerd wordt met een korting op zijn NOW-subsidie ter grootte van 2 medewerkers.

   Alleen voor werkgevers die 100% omzetverlies hebben, geldt dat zij enkel gekort worden voor het subsidiebedrag van de werknemer(s) waarvoor ontslag is aangevraagd.

3. Door het schrappen van de ontslagboete kunnen werkgevers nu heel eenvoudig tot ontslag overgaan.

   Opnieuw een misverstand. Het schrappen van de ontslagboete in de NOW staat volledig los van de ontslagregels en geeft werkgevers dus niet het recht om zomaar over te gaan tot het opzeggen van arbeidscontracten.

   Sterker nog, Nederland kent, in tegenstelling dat vrijwel alle andere landen in de wereld, een preventief ontslagstelsel. Dat houdt in dat een werkgever bij bedrijfseconomisch ontslag eerst toestemming aan het UWV moet vragen voordat hij kan overgaan tot opzegging van het dienstverband. In die ontslagprocedure zal het UWV kritisch beoordelen of er wel voldoende aanleiding is voor ontslag en of de werkgever wel de juiste werknemer(s) voor ontslag heeft voorgedragen.

   Pas nadat het UWV ontslagtoestemming heeft gegeven kan het dienstverband worden opgezegd. Daarbij zal de werkgever dan vervolgens nog wel rekening moeten houden met de opzegtermijn en zal hij de werknemer ook een transitievergoeding moeten uitbetalen.